Alternatywne metody parzenia kawy - co to takiego?

Czym są alternatywne metody parzenia kawy?

Alternatywne metody parzenia kawy to takie metody, które są alternatywą dla ekspresu ciśnieniowego i klasycznego, powszechnie znanego espresso, czyli bardzo intensywnej kawy przyrządzonej dzięki zastosowaniu wysokiego ciśnienia. Alternatywy najczęściej polegają na przelewaniu wody przez drobinki kawy, a uzyskane w ten sposób napary są z reguły delikatniejsze w smaku, mniej skondensowane, zwykle też bardziej owocowe od klasycznego espresso, choć każda z metod charakteryzuje się swoimi, odmiennymi właściwościami. Kawy do alternatywnych metod parzenia są również wypalane  w inny sposób - specjalnie dobrany do tego, w jaki sposób kawa będzie potem parzona. Pozwala to wydobyć z ziaren to, co w nich najlepsze, a efekty takiego procesu potrafią być zniewalające.

 

 

Metody przelewowe - co to znaczy?

Wielu miłośników kawy przywykło do jej picia w postaci naparu zaparzonego w ekspresie ciśnieniowym lub kawiarce. Metody przelewowe, choć kiedyś bardzo popularne, przez pewien czas traciły na rzecz ekspresów. Od jakiegoś czasu wróciły jednak ponownie do łask - co więcej, przeżywają swoje odrodzenie i zyskują coraz większe rzesze fanów. Dlaczego? Po pierwsze pozwalają na zaparzenie pysznej kawy bez wielkich inwestycji, dają wiele możliwości i każdy może znaleźć swoją ulubioną. Po drugie jednak: dzięki nim możemy się cieszyć zupełnie innym smakiem, bo dają nam odmienny napar niż ekspresy ciśnieniowe. Przy pierwszym spotkaniu z kawami z dripa, AeroPressu czy Chemexa niektórzy nawet reagują zaskoczeniem.

Metody przelewowe to taki sposób parzenia kawy, w którym gorąca woda przepływa przez zmielone ziarna. Różnica w finalnym naparze nie wynika jednak jedynie z zastosowanej metody parzenia, ale też i z profilu palenia ziaren kawy, jakie do tej metody są używane. Jest on znacznie jaśniejszy niż w kawach „tradycyjnych”. Dzięki tym czynnikom możemy poczuć ogromne bogactwo w smaku i aromacie kaw zaparzonych metodami przelewowymi, poczuć czerwone owoce, cytrusy, miód, landrynki, kwiaty i wiele innych intrygujących nut. Bywa, że przy pierwszym zetknięciu z przelewami można odnieść wrażenie, że są one sztucznie aromatyzowane - ale nic bardziej mylnego! To ich całkowicie naturalne cechy. Jakie metody wyróżniamy?



Drip, dripper, V60, Kalita

Słowo „drip” wywodzi się z języka angielskiego i oznacza „kapać”. W terminologii kawowej drip to niewielkie stożkowe urządzenie, w którym woda, pod wpływem grawitacji, przepływa przez zmielone ziarna kawy umieszczone w filtrze, a uzyskany w ten sposób napar spływa do pojemnika, np. serwera. Żeby łatwiej to sobie zobrazować, najlepiej chyba porównać drip do lejka, w którym umieszczamy papierowy filtr. Przykładami takich urządzeń są: bardzo popularny drip V60 od Hario występujący w różnych rozmiarach i wykonany z różnych materiałów, Kalita czy dripy innych marek, jak Melitta czy Loveramics. 

 

Drip V60 to stożkowe naczynie, do którego wkłada się filtr. Jego nazwa wywodzi się z dwóch prostych cech tego urządzenia – V oznacza kształt zarówno naczynia, jak i filtrów (stożek), natomiast liczba 60 równa się kątowi nachylenia ścianek samego drippera. Jest to bardzo podstawowe i proste w obsłudze urządzenie do przygotowania kawy, ale pozwala wydobyć pełnię aromatów i smaku. 

 

Samo naczynie może być wykonane z różnych tworzyw (ceramika, metal, plastik), jednak ich kształt jest taki sam V60 dostępny jest w 3 rozmiarach - 01 pozwala na przygotowanie naparu w rozmiarze do 350ml, 02 w rozmiarze do 500-600ml, a 03 nawet do 750ml. 

 

Kalita jest urządzeniem podobnym do drippera V60, z paroma różnicami. Przede wszystkim posiada falisty filtr, który prawie nie przylega do ścianek urządzenia, dzięki czemu woda spływa wolniej. Dno jest płaskie, z trzema otworami, co pozwala ziarnom kawy bardziej się “otworzyć”. Sam proces parzenia wygląda tak samo jak w przypadku V60, jednak czas parzenia może się delikatnie wydłużyć. Kawa przyrządzona tą metodą jest zbalansowana, intensywna, o wyższym body niż kawa z V60.

 



Jak parzyć kawę w dripperze V60?

Do zaparzenia dripa używa się kawy zmielonej grubiej niż do espresso, tak by woda swobodnie przepływała przez drobinki kawy. Jeśli chodzi o ilość kawy, to standardowe proporcje wynoszą 5,5/6,0g zmielonej kawy na 100ml wody w temperaturze 93-95۫℃. Woda powinna być przefiltrowana, a papierowy filtr najpierw wypłukany wodą przed wsypaniem zmielonej kawy - pozwoli to pozbyć się papierowego posmaku. Sam proces parzenia rozpoczyna się od pre-infuzji, a więc namoczenia drobinek kawy niewielką ilością wody.

Uzyskany napar charakteryzuje się średnią cielistością, lekkością, bardzo czystym i bogatym smakiem. Wachlarz nut smakowych jakiego możemy się spodziewać będzie zależny od ziaren jakich użyjemy, od czekoladowo – orzechowych często spotykanych w wielu kawach z Brazylii, przez słodko-czekoladowy z czerwonymi owocami, jakie możemy znaleźć w ziarnach z Gwatemali, przez nuty owocowe popularne w kawach z Etiopii, Kenii czy Rwandy. A to wszystko bez jakichkolwiek dodatków! Smak kawy z V60 będzie dużo delikatniejszy w porównaniu do kawy z ekspresu, kawiarki czy AeroPressu, a jej kolor będzie bardziej przypominał mocną, czarną herbatę.

 

 

Chemex - do czego służy i jak go używać?

To urządzenie, które przyciąga chyba najwięcej uwagi - głównie ze względu na swój piękny, designerski kształt. Stworzył go w 1941 roku Peter Schlumbohm. Chemex wygląda jak klepsydra i jest wykonany jest ze szkła laboratoryjnego. Funkcjonuje na podobnej zasadzie jak dripper, jednak jego filtry są grubsze, a ścianki całkowicie gładkie. To połączenie sprawia, że uzyskany napar jest bardzo czysty w smaku - większość osadów czy olejków zostaje bowiem na filtrze. Większa filtracja oznacza również delikatniejszy smak, przy czym może on być równie złożony co napar przygotowany innymi metodami. 

Sposób przyrządzenia kawy w Chemexie jest dokładnie taki sam jak przy pozostałych metodach przelewowych, ale ze względu na grubsze filtry woda przez kawę przepływa trochę dłużej. Tym samym, żeby kawa się nie przeparzyła, w przypadku Chemexa zaleca się stosować nieco grubsze mielenie niż do dripa.

 

 

Jak działa AeroPress?

AeroPress to w tym zestawieniu najmłodsza z metod alternatywnych - jego historia sięga 2005 roku. Aeropress wymyślił Alan Adler, właściciel firmy produkującej zabawki dla dzieci. Sam przyrząd w wyglądzie i funkcjonowaniu przypomina strzykawkę. Wykonany jest głównie z tworzywa sztucznego. Szybko zaskarbił sobie serca wielu kawoszy, bo dzięki jego wykorzystaniu można przygotować zarówno kawy przeznaczone do espresso, jak i te do metod przelewowych, a dodatkowo można go ze sobą wszędzie zabrać, jest lekki i poręczny. Kawa przyrządzona tą metodą może być niezwykle różnorodna w smaku, w zależności od grubości mielenia, dobranej kawy, sposobu postępowania. Wariancji jest całe mnóstwo, jednak w dużym uproszczeniu kawę z AeroPressu uzyskuje się przez wsypanie do tłoczka zmielonej kawy, zalanie jej gorącą wodą, zakręcenie sitkiem z założonym papierowym filtrem, a następnie przez przeciśnięcie tłoczka niczym strzykawki, wyciskając kawę do wprost do kubka lub do innego naczynia. Samo urządzenie jest niezwykle łatwe w obsłudze i bardzo praktyczne, zajmuje też niewiele miejsca, więc doskonale sprawdza się w podróżach.

 

Kawiarka

Chyba największy klasyk jeśli chodzi o alternatywy - i najbardziej popularna metoda parzenia kawy. Przede wszystkim dlatego, że jest to doskonała i tania opcja pozwalająca na zaparzenie kawy bardzo zbliżonej do tej z ekspresu ciśnieniowego, chociaż ciśnienie w kawiarce osiąga tylko około 2 barów (dla porównania w ekspresie ciśnieniowym optymalne ciśnienie to ok. 9 barów). W kawiarce można wykorzystać kawy dedykowane do espresso, idealnie pasują do niej średnio lub ciemno palone ziarna.

 

Kawiarka powstała w 1933 roku we Włoszech, a za jej twórcę uważa się Alfonso Bialettiego, którego kawiarki do dzisiaj są najpopularniejszymi sprzętami w tej kategorii. Każda z nich składa się z trzech głównych elementów:

  • zbiornika na napar,
  • pojemnika na zmieloną kawę,
  • zbiornika na wodę.

 

Kawiarka występuje pod wieloma nazwami: kafetiera, moka, makinetka. Zawsze jednak oznacza to samo. Każda kawiarka funkcjonuje też w ten sam sposób. Do dolnego zbiornika wlewamy wodę, a do pojemnika z sitkiem wsypujemy kawę. Następnie stawiamy na palniku i czekamy, aż woda wypłynie do góry, przepływając jednocześnie przez kawę i tym samym tworząc napar. Gotowa esencja jest intensywna i aromatyczna.

 

 

French Press

To urządzenie, które powstało na początku XX wieku we Francji. Jest bardzo proste w obsłudze, dzięki czemu ma wielu zwolenników. W konstrukcji każdy French Press wygląda tak samo – jest to przeważnie szklane naczynie, do którego wchodzi tłok z umieszczonym na jego końcu sitkiem, które styka się ze ściankami cylindra tak, aby nie przepuszczać kawy inaczej, niż przez ten filtr. I to tak właściwie wszystko, co trzeba wiedzieć o tym przedmiocie. Sam proces zaparzenia naparu kawowego tą metodą polega na wsypaniu do środka kawy (tutaj również najlepsze proporcje to 5,5/6,0g na 100ml wody), zalania jej gorącą wodą w temperaturze 90-95℃. Po 3-4 minutach można już przecisnąć tłok do dołu tak, aby drobiny kawowe zostały oddzielone od naparu. Następnie należy przelać całość powstałej kawy do innego naczynia, tak aby zakończyć proces parzenia. Należy pamiętać, że jeżeli nie przelejemy od razu naparu po przesunięciu tłoka w dół, to kawa w środku cały czas się parzy, a to wpływa na jej finalny smak. We French Pressie zaparzyć można każdą kawę – tą przeznaczoną do espresso czy tą wypaloną nieco jaśniej do metod alternatywnych. Kawa przygotowana za pomocą tego urządzenia ma swój charakterystyczny smak. Przede wszystkim nie jest tak czysta i delikatna jak kawa z dripa czy chemexa. Jest intensywna, bardzo często szorstka, słodko – gorzka, z mniejszą kwasowością.



Inne alternatywy 

Istnieje jeszcze wiele alternatywnych metod przyrządzenia kawy, jak chociażby syfon czy Moccamaster, a z czasem na pewno będą też powstawać kolejne. Ale ich wspólną cechą jest zawsze ten sam cel: zaparzenie kawy tak, aby podkreślić jej szeroki bukiet smaków. 

Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl